Bij ieder mens komen dag en nacht prikkels binnen, via de ogen, oren, mond, neus en huis. De meeste prikkels komen van buitenaf, maar ze kunnen ook vanuit je eigen lichaam of  je gedachten komen. Normaal gesproken filtert je brein op welke prikkels je wel moet reageren, welke niet en vooral ook hóe je dat dan moet doen. Daarnaast leert je brein ook hoe je je reactie daarop kunt aanpassen. Dat proces heet sensorische informatieverwerking, ook wel prikkelverwerking genoemd.

Problemen in de prikkelverwerking

Kinderen met problemen in de prikkelverwerking hebben meestal een andere filter op de prikkels die ze binnenkrijgen. Soms kunnen ze zeer sterk binnenkomen (overprikkeling). Soms worden de prikkels juist niet of nauwelijks geregistreerd (onderprikkeld). Dit kan voor iedere prikkel anders zijn. Sommige kinderen raken bijvoorbeeld snel overprikkeld door auditieve- of visuele prikkels, maar raken onderprikkeld op het gebied van beweging of evenwicht. Ze kunnen dan snel afgeleid raken door dingen die ze zien of horen, raken in paniek door harde geluiden of alles willen zien wat er om hen heen gebeurt. Daarentegen kunnen ze een ontzettende bewegingsdrang hebben en dus op zoek gaan naar

Voorbeelden die passen bij problemen in de prikkelverwerking:

• Moeite met stilzitten of moeite met concentreren in de klas, maar wel urenlang computerspelletjes kunnen doen of muziek luisteren.
• Kind kan ineens heel boos of verdrietig reageren op bepaalde prikkels, zoals geuren, aanraking en geluiden vermijden.
• Je kind lijkt naam niet te horen tijdens het spelen
• Je kind is gevoelig voor geluid (doet bv handen over oren bij vervelende/harde geluiden)
• De nagels knippen of haren wassen is een ramp om te doen.
• Je kind zondert zich af op een drukke verjaardag.
• Je kind slaapt slecht, omdat het bijvoorbeeld nog ligt te stuiteren in bed, óf omdat de dekens/lakens niet fijn aanvoelen.

Behandeling van problemen in de prikkelverwerking

Om uit te zoeken of de oorzaak van het probleem in de prikkelverwerking ligt, wordt er veel informatie verzameld. Met behulp van een uitgebreide intake, een oudervragenlijst (Sensory Profile-NL), mogelijk een schoolvragenlijst (School Companion) en eventueel een observatie wordt het sensorisch profiel in kaart gebracht. Hierbij wordt het duidelijk hoe het kind de informatie vanuit de zintuigen verwerkt, en voor welke prikkels je kind over- of ondergevoelig is. Ook wordt duidelijk hoe het kind hiermee omgaat, op een actieve of juist passieve manier. Duidelijkheid hierover kan het makkelijker maken om het gedrag van je kind te begrijpen en om te kijken hoe je vanuit hier verder gaat.

Als het sensorisch profiel in kaart is gebracht en er zijn problemen in de prikkelverwerking, dan kan een behandeling gestart worden. De problemen in de prikkelverwerking verschillen erg van elkaar en daardoor ook de inhoud van de behandeling. Vaak wordt de behandeling gericht op het omgaan met prikkels en het uitproberen en inzetten van strategieën. Dit gebeurt vooral in een coachende omgeving richting het kind, ouders en eventueel school.